«Ο Λόγος» το αριστούργημα του Carl T. Dreyer
Η σημαντικότερη επανέκδοση (Restoration 4K) του καλοκαιριού από τις 14 Αυγούστου στους κινηματογράφους από τη New Star.
Το «Ο Λόγος» (παραγωγής 1955 – Διάρκεια 125’) είναι μια από τις πιο συγκλονιστικές εμπειρίες που μπορεί να σου προσφέρει το σινεμά, ένα έργο που συνεχίζει να εμπνέει, να σε προβληματίζει και να υψώνει την τέχνη στην πιο καθαρή της μορφή.
Η ιστορία διαδραματίζεται σε μια αγροτική οικογένεια στη Δανία του 1925: Ο πατριάρχης Morten Borgen και οι τρεις γιοι του—Mikkel, Inger, Anders και ο θρησκευτικά ακραίος Johannes.
Tεταμένοι οικογενειακοί δεσμοί, δογματικές συγκρούσεις και ένα αιφνίδιο θαύμα (η επανεκκίνηση της νεκρής Inger), οδηγούν σε θεαματική κάθαρση και συγχώρεση.
Είναι κορυφαίο παράδειγμα «transcendental cinema» και «spiritual realism». Συνδέει τη σκληρή, ρεαλιστική λαϊκή δραματουργία με την ακαριαία αφήγηση εσωτερικών ψυχικών και μεταφυσικών εμπειριών.
Οι ακαδημαϊκοί το μελετούν ως μια «δοκιμασία κινηματογραφικής συνέπειας» που σπάει τις συμβάσεις του ρεαλισμού, ενώ οι κριτικές το χαρακτηρίζουν ως βαθιά ψυχολογική και υπερβατική εμπειρία.
Όταν παρακολουθείς το Ordet του Carl Theodor Dreyer, νιώθεις ότι βρίσκεσαι μπροστά σε κάτι πολύ περισσότερο από ένα κινηματογραφικό έργο, βιώνεις μια εμπειρία σχεδόν μεταφυσική. Αντιλαμβάνεσαι πόσο βαθιά έχει επηρεάσει αυτό το φιλμ τους σκηνοθέτες που θαυμάζεις περισσότερο.
Ο Lars von Trier, για παράδειγμα, δεν είναι απλώς θαυμαστής του Dreyer· τον βλέπει ως σκηνοθέτη με εντιμότητα και απόλυτη προσήλωση στην αλήθεια του. Είναι χαρακτηριστικό ότι επέλεξε να σκηνοθετήσει τη Medea πάνω σε σενάριο του ίδιου του Dreyer, θέλοντας – όπως έχει πει – να προστατεύσει το έργο από «έναν οποιονδήποτε άλλον».
Και βέβαια, δεν μπορεί να σε εκπλήσσει το ότι σκηνοθέτες όπως ο Ingmar Bergman, ο Robert Bresson και ο Andrei Tarkovsky μιλούσαν με δέος για τον Dreyer. Ο ίδιος ο Bergman τον θεωρούσε έναν από τους κορυφαίους δημιουργούς του 20ού αιώνα, ενώ ο Bresson έβλεπε στο έργο του μια απόλυτη πίστη στην καθαρότητα της φόρμας και του πνεύματος.
Διάσημοι σκηνοθέτες σχολιάζουν την ταινία
– Θόδωρος Αγγελόπουλος:
«Το «Ο Λόγος» με δίδαξε πώς η αργή, στοχαστική κινηματογράφηση μπορεί να γίνει γέφυρα μεταξύ του ορατού κόσμου και του αόρατου, της πίστης και της ανθρώπινης αμφιβολίας».
– Andrei Tarkovsky:
«Ο Dreyer έφτιαξε κινηματογράφο σαν προσευχή. «Ο Λόγος» είναι η ήσυχη φλόγα της πίστης που δεν σβήνει ποτέ».
– Martin Scorsese:
«Όταν είδα το «Ο Λόγος», κατάλαβα τι σημαίνει σινεμά που δεν λέει απλώς μια ιστορία, αλλά σε οδηγεί σε μια εσωτερική αποκάλυψη».
– Akira Kurosawa:
«Ο Dreyer κατάφερε να μεταδώσει την ουσία της πίστης μέσα από την απλότητα της εικόνας, μια απλότητα που αποκαλύπτει το βάθος της ψυχής».
– Ingmar Bergman:
«Δεν μπορώ να την παρακολουθήσω χωρίς να κλάψω. Είναι ίσως η μοναδική ταινία που πιστεύω στο θαύμα».
Βραβεία
Χρυσός Λέων – 16ο Φεστιβάλ Βενετίας, 1955
Golden Globe – Καλύτερη Ξενόγλωσση Ταινία, 1956
Καλύτερη Ξενόγλωσση Ταινία – National Board of Review Award, 1957
Συντελεστές
Σκηνοθεσία: Carl Theodor Dreyer
Σενάριο: Carl Theodor Dreyer (βασισμένο στο θεατρικό έργο του Kaj Munk)
Παραγωγός: Carl Theodor Dreyer
Διεύθυνση φωτογραφίας: Henning Bendtsen
Μοντάζ: Edith Schlüssel
Μουσική: Poul Schierbeck
Παίζουν: Henrik Malberg, Emil Hass Christensen, Birgitte Federspiel, Preben Lerdorff Rye, Cay Kristiansen, Ejner Federspiel, κ.ά.