Οι βάλτοι που έγιναν παράδεισος!
Η προϊστορία της Κούβας ξεκινά από το Γκουαμά
Το τουριστικό θέρετρο Γκουαμά κατασκευάστηκε μέσα στους βάλτους, που σταδιακά μεταμορφώθηκαν σ’ έναν μικρό παράδεισο. Ενα απ’ τα αξιοθέατα της περιοχής, τα εκτροφεία κροκοδείλων, τα ερπετά που χρησιμοποιούσαν ως άμυνα οι Ινδιάνοι πριν πέντε αιώνες εναντίον των πειρατών. Ενας υπέροχος τόπος με μοναδική παραδοσιακή αρχιτεκτονική στην καρδιά της χερσονήσου Ζαπάτα.
Η προϊστορία της Κούβας αρχίζει από το Γκουαμά.
Είναι ένα τουριστικό θέρετρο, που βρίσκεται πάνω από τα νερά της μεγαλύτερης φυσικής λίμνης της Κούβας, το Τεσόρο (θησαυρός). Εχει σχήμα πόλης ιθαγενών της προκολομβιανής εποχής.
Γκουαμά ονομαζόταν ο αρχηγός των Ινδιάνων ιθαγενών, που ήταν επικεφαλής μιας μεγάλης δύναμης, που οργανώθηκε για ν’ αντιμετωπίσει τους Ισπανούς αποικιστές.
Μετά την εξαφάνιση των Ινδιάνων… εμφανιστήκαμε ο Γιώργος Πασχάλης κι εγώ για να… εξερευνήσουμε την περιοχή. Ηταν μια εξερεύνηση συγκλονιστική.
Ο δρόμος που οδηγεί στο Γκουαμά είναι ο ίδιος μ’ αυτόν που χαράχτηκε και κατασκευάστηκε μέσα στους βάλτους, για να προλάβουν την εισβολή στον Κόλπο των Χοίρων. Σε διάφορα σημεία του δρόμου είναι σπαρμένα μνήματα αγωνιστών.
Μας ξάφνιαζαν όμως στη διαδρομή τα πολλά καβούρια που διέσχιζαν το δρόμο αστραπιαία και όσο πλησιάζαμε στη λίμνη τα διάφορα πτηνά που πετούσαν σχεδόν δίπλα μας.
Στο «Λα Μπόκα»
Πρώτος σταθμός μας το τουριστικό κέντρο «Λα Μπόκα», όπου βρίσκονται τα εκτροφεία κροκοδείλων.
Φαίνεται πως σκέφτηκαν οι Κουβανοί:
«Εχουμε έλη, κροκόδειλους, γιατί να μην τα αξιοποιήσουμε;».
Ετσι μετέτρεψαν τους βάλτους σε μικρούς παραδείσους.
Μήπως και στην Ελλάδα δεν κάνουμε το ίδιο; Μόνο η μετατροπή διαφέρει. Εμείς κάνουμε τις λίμνες μας βάλτους από την ξηρασία και τις πυρκαγιές.
Οι κροκόδειλοι για την ασφάλεια των επισκεπτών έχουν γύρω τους περίφραξη από πυκνό και χοντρό συρματόπλεγμα ύψους 3 μέτρων, αλλά τοποθέτησαν μικρές σκαλίτσες ενδιάμεσα για να τους βλέπεις από διάζωμα.
Σ’ αυτόν τον βαλτότοπο ζούσαν οι Ινδιάνοι στην ενδοχώρα. Σε μια ζούγκλα απάτητη, έχοντας για μοναδική ασφάλεια τους κροκόδειλους, γιατί η Κούβα ήταν ορμητήριο πειρατών.
Μόλις τελειώσει κανείς την επίσκεψη στα εκτροφεία, για να δροσιστεί από την αποπνικτική ατμόσφαιρα και να συνέλθει από το φόβο, στέκεται κάτω από ένα μικρό κιόσκι για να πιει χυμό καρύδας.
Μια χειροδύναμη Κουβανή κόβει με μαεστρία τους κοκοφοίνικες με ματσέτα, όπως το ζαχαροκάλαμο, βάζει μέσα πάγο και ρούμι και σου το προσφέρει.
Στο «Λα Μπόκα» συναντήσαμε νιόπαντρα ζευγάρια, που περίμεναν το καραβάκι να περάσουν απέναντι στα νησάκια Γκουαμά για τον μήνα του μέλιτος. Είδαμε κι άλλους Κουβανούς που πήγαιναν να ξεκουραστούν το Σαββατοκύριακο, αφού η απόσταση από την Αβάνα είναι περίπου τρεις ώρες.
Στο Γκουαμά
Εμείς, επειδή δεν είχαμε χρόνο, έπρεπε να διαλέξουμε ανάμεσα στο καραβάκι που φτάνει σε 45 λεπτά ή στο ταχύπλοο που νοικιάζεις με δέκα δολάρια και φτάνει σε 10′. Προτιμήσαμε το ταχύπλοο αλλά μετανιώσαμε πικρά…
Διασχίσαμε ένα τεχνητό κανάλι αρκετά βαθύ βλέποντας αριστερά τα εκτροφεία κροκοδείλων και δεξιά δάση. Απέναντι βέβαια υπάρχει το Γκουαμά. Ο οδηγός μας όμως, είτε γιατί ήθελε να προλάβει πολλά δρομολόγια, είτε γιατί έκανε επίδειξη δεξιοτεχνίας, έτρεχε με ιλιγγιώδη ταχύτητα, που παραλίγο να μας πετάξει αριστερά στα εκτροφεία…
Το αποκορύφωμα της αγωνίας μας ήταν όταν η μηχανή του ταχύπλοου έμπλεξε σε χόρτα και κλαριά, σταμάτησε και μείναμε στη μέση του καναλιού σαν τους ναυαγούς περιμένοντας κάποιον να μας σώσει…
Βέβαια το διόρθωσε ο ίδιος και φτάσαμε αισίως στο Γκουαμά. Εκεί μας περίμενε άλλη έκπληξη. Ολοι οι φίλοι απ’ την Αβάνα μάς είχαν προετοιμάσει για τα τσιμπήματα των κουνουπιών, εξαιτίας των βάλτων. Είχαμε εφοδιαστεί με εντομοκτόνα, τα οποία τελικά δεν χρησιμοποιήσαμε.
Αντί για κουνούπια μας υποδέχθηκαν τεράστια, καλοθρεμμένα αλογάκια της Παναγίας, τα οποία δεν ξέρω τι δεσμούς έχουν με την Παναγία, αλλά μας ενοχλούσαν πετώντας μπροστά στις φωτογραφικές μηχανές, με αποτέλεσμα να τραβάμε φωτογραφίες ανάλογα με τα κέφια τους.
Αναρωτιόμουν: Καλά, όλη αυτή τη διαδρομή την έκανα για να γνωρίσω τους χώρους όπου έδιναν τις ηρωικές μάχες τους οι Ιθαγενείς, τι χρωστούσα τώρα να δίνω μάχες με τα αλογάκια και τα ταχύπλοα;
Σε γοητεύει όμως τόσο η τροπική ατμόσφαιρα, που ξεχνάς τα πάντα. Αντικρίζεις ένα τοπίο που σε συναρπάζει, καθώς ενώνονται το ανθρώπινο έργο και η φύση.
Είναι ένα υπέροχο μέρος, μοναδικό στην Καραϊβική, μέσα στην καρδιά της χερσονήσου Ζαπάτα, βλέπεις αυτό το σύμπλεγμα νησιών που ήταν το μοναδικό καταφύγιο των Ινδιάνων πριν από πέντε αιώνες…
Εδώ υπάρχουν ξύλινες καμπάνες με σκεπή από καλάμια, που στηρίζονται σε δοκάρια και μοιάζουν εξωτερικά με ινδιάνικες καλύβες, ενώ εσωτερικά έχουν όλες τις μοντέρνες ανέσεις: Κλιματιστικό, τηλεόραση, ραδιόφωνο, ψυγείο.
Αυτά τα δώδεκα μικρά νησιά χωρίζονται από μια ατελείωτη σειρά καναλιών, στα οποία συναντάς διαφόρων ειδών ψάρια.
Οι καλύβες (καμπάνες) συνδέονται μεταξύ τους με ξύλινες γέφυρες πάνω από τα νερά της λίμνης. Η περιοχή έχει εξωτικά πουλιά και στο Γκουαμά υπάρχει ένα μουσείο με εκθέματα από αντικείμενα, εργαλεία και πέτρες από την εποχή των Ινδιάνων.
Στο Μουσείο αυτό, που ονομάζεται «Κεντρικής Αυστραλίας», πριν από χρόνια ρίζωσε το φρουραρχείο των FAR, κατά την εισβολή στρατευμάτων στην Κούβα τον Απρίλιο του 1961.
Υπάρχει ένα τμήμα της σύγχρονης Ιστορίας με πολλές φωτογραφίες και ντοκουμέντα που σχετίζονται με αυτά τα γεγονότα. Απ’ αυτό το μέρος ο επικεφαλής της φρουράς προετοίμασε και οργάνωσε την τελική επίθεση εναντίον των αντικαθεστωτικών, οι οποίοι νικήθηκαν σε 72 ώρες.
Στο πρώτο νησί βρίσκεται ένα σύνολο γλυπτών με αναπαραστάσεις, που σε μεταφέρουν στην προκολομβιανή εποχή. Στον ίδιο χώρο λειτουργούν εστιατόριο, μπαρ, αίθουσα ψυχαγωγίας. Υπάρχουν πισίνα και χώροι για να παίζουν τα παιδιά.
Το Γκουαμά χαρακτηρίζεται απ’ την παραδοσιακή αρχιτεκτονική του, που διαθέτει όμως όλες τις ανέσεις της σύγχρονης ζωής.
Γκουαμά: Οι βάλτοι που έγιναν παράδεισος! (εικ)
Πηγή: Ριζοσπάστης