Print Friendly, PDF & Email

77 χρόνια από τη δολοφονία της Ηλέκτρας Αποστόλου

«Στο όνομά σου ορκιζόμαστε να σου μοιάσουμε…»[1]

Η Ηλέκτρα Αποστόλου γεννήθηκε το 1912 στην Αθήνα από εύπορη αστική οικογένεια. Το 1924 γράφεται στη Γερμανική Σχολή, όπου γνωρίζει έναν Γερμανό καθηγητή, οπαδό του Μαρξισμού.

Μαθαίνει για την εκμετάλλευση των εργατών από τους κεφαλαιοκράτες και την αντίθεση κεφαλαίου – εργασίας. Το 1927 οργανώνεται στην ΟΚΝΕ.

77 χρόνια από τη δολοφονία της Ηλέκτρας Αποστόλου

Οι συγκρούσεις με την οικογένειά της είναι συνεχείς. Πρόκειται, άλλωστε, για μια εποχή όπου η πολιτική δραστηριότητα της γυναίκας, πόσο μάλλον η στράτευση στα κομμουνιστικά ιδανικά, ήταν σχεδόν καθολικά κατακριτέα, θεωρούνταν ντροπή ως και ανηθικότητα.

Σε ηλικία μόλις 16 χρόνων, χρεώνεται από την Οργάνωση να δημιουργήσει Οργανώσεις στο εργοστάσιο υφαντουργίας «Ελληνική Εριουργία» του Μποδοσάκη.

Με επιμονή και επαναστατική αισιοδοξία δημιουργεί σωματείο αλλά και πυρήνες Οργάνωσης.

Ξέκοψε από τη βολή της εύπορης οικογένειας, έζησε τις στερήσεις της εργατικής τάξης.

Επέλεξε μάλιστα και τον τρόπο να ξεκόψει από τα δεσμά της αστικής οικογένειάς της, κάνοντας έναν συμβιβασμό που θα τη βοηθούσε να απελευθερωθεί από κάθε μορφής οικογενειακή εξάρτηση, για να κάνει το μεγάλο άλμα.

Παντρεύτηκε μέσω συνοικεσίου με έναν κομμουνιστή, τον γιατρό Γιάννη Σιδερίδη, σπουδαγμένο στη Γερμανία, ένα πρόσωπο που λόγω επαγγέλματος πήρε και τη συγκατάθεση της φιλόδοξης οικογένειάς της.

Το 1930 γίνεται μέλος του Κόμματος και της καθοδήγησης της ΟΚΝΕ στην Αθήνα και 4 χρόνια μετά αναλαμβάνει τη διεύθυνση της εφημερίδας της ΟΚΝΕ, «Νεολαία». Το 1936 εκλέγεται μέλος της ΚΕ της ΟΚΝΕ.

Συλλαμβάνεται και φυλακίζεται στις φυλακές Αβέρωφ. Εκεί οργανώνει μαθήματα ιδεολογικής αυτομόρφωσης και αναπτύσσει έντονη δράση για να κρατήσει ψηλά το ηθικό των συγκρατούμενών της.

Το 1937 αποφυλακίζεται, εκλέγεται στο Γραφείο της ΚΕ της ΟΚΝΕ και στέλνεται στη Θεσσαλονίκη.

Τον Ιούνιο του 1939 ξανασυλλαμβάνεται. Ενώ βρίσκεται στο Τμήμα Μεταγωγών στον Πειραιά γεννάει την κόρη της, Αγνή, και λίγες μέρες μετά εξορίζεται μαζί της στην Ανάφη.

Την ίδια περίοδο, συλλαμβάνεται και ο άντρας της και τον οδηγούν στις φυλακές της Κέρκυρας.

Για την Ηλέκτρα ήταν μεγάλο χτύπημα το γεγονός ότι ο άντρας της, του οποίου σεβόταν την πείρα και τις μαρξιστικές γνώσεις, δεν απέφυγε την υπογραφή δήλωσης στις φυλακές της Κέρκυρας.

Εκανε μεγάλες προσπάθειες να αποτρέψει τον σύζυγό της να υπογράψει δήλωση:

«Πρόσεξε, Γιάννη, θυμάσαι πάνω σε τι ορκιστήκαμε να βασίσουμε το δεσμό μας. Πρόσεξε πολύ. Εγώ ποτέ δεν θα πατήσω τον όρκο μου»,

του έγραφε χαρακτηριστικά.

77 χρόνια από τη δολοφονία της Ηλέκτρας Αποστόλου

Οταν αυτός λύγισε και υπέγραψε, δεν δίστασε, από την Ανάφη όπου προσπαθούσε –μέσα σε τεράστιες δυσκολίες και πείνα και με τη βοήθεια όλης της κολλεκτίβας των εξόριστων– να μεγαλώσει την κόρη της, να του ανακοινώσει πως μετά την πράξη του αυτή, οι δρόμοι τους αναγκαστικά θα χώριζαν.

Στην ουσία, η βάση του γάμου τους είχε κλονιστεί. Παρά την υποχώρησή του ο Γιάννης Σιδερίδης πέθανε αργότερα φυματικός σε γερμανικές φυλακές.

Το 1942, η Ηλέκτρα δραπέτευσε από το Τμήμα Μεταγωγών Αθήνας.

Για να το πετύχει αυτό, πήρε την πιο σκληρή, ίσως, απόφαση της ζωής της, να στερηθεί την πολυαγαπημένη και μονάκριβη κόρη της, την οποία παρέδωσε στην αντιστασιακή οργάνωση «Εθνική Αλληλεγγύη» για να τη φροντίσουν.

Eβλεπε το συμφέρον του δικού της παιδιού σε σύνδεση και όχι σε αντιπαράθεση με τον αγώνα της για μια κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση, με την πάλη για το δίκιο όλων των παιδιών του λαού.

Το 1943 παίρνει μέρος στην ιδρυτική συνεδρίαση της ΕΠΟΝ. Στη συνέχεια περνάει στην κομματική δουλειά, ως μέλος της Επιτροπής της ΚΟΑ και χρεώνεται την καθοδήγηση της διαφώτισης.

Αναπτύσσει τον παράνομο μηχανισμό: Τυπογραφεία, πολυγράφους, γραφομηχανές. Αυτή και η ομάδα της αναλαμβάνουν το γράψιμο συνθημάτων στον τοίχο, την αφισοκόλληση, τα τρικάκια, το χωνί, τα σκιτσάκια και τις εφημερίδες.

Η τελευταία σύλληψη

Στις 25 Ιουλίου 1944 συλλαμβάνεται από την Ειδική Ασφάλεια. Την υποβάλλουν σε φρικτά βασανιστήρια.

Μισοπεθαμένη στο δωμάτιο του βασανιστηρίου και χωρίς φρούρηση, αφού τη θεωρούσαν τελειωμένη, η Ηλέκτρα προσπαθεί να αποδράσει ξανά δρασκελίζοντας το παράθυρο και πηδώντας στο διπλανό σπίτι.

Δεν είναι συνηθισμένος ηρωισμός, δεν πρόκειται απλά για μια στάση ανυποχώρητη. Είναι κάτι παραπάνω, είναι η επιλογή «δεν παραδίνομαι».

Είναι η απόφασή της να δραπετεύει σε όλη της τη ζωή από κάθε εμπόδιο που θα την απομάκρυνε από τον συλλογικό αγώνα.

Αποδείχτηκε για μια ακόμα φορά άτυχη, καθώς η Ελληνίδα ιδιοκτήτρια του σπιτιού ήταν συνεργάτης της Γκεστάπο, ειδοποίησε και έτσι συλλαμβάνεται.

Στις 26 Ιουλίου οι βασανιστές της θα αποτελειώσουν το αποτρόπαιο «έργο» τους. Την επομένη, το πτώμα της Ηλέκτρας Αποστόλου βρέθηκε πεταμένο στους δρόμους της Αθήνας.

Η έκθεση του ιατροδικαστή αποτυπώνει τα φρικτά βασανιστήρια στα οποία την υπέβαλλαν οι Ελληνες συνεργάτες των ναζί.

Ηλέκτρα 1, Ηλέκτρα 2, 3… Εκδίκηση

Oταν μαθεύτηκε ο θάνατος της Ηλέκτρας, ο ΕΛΑΣ έβγαλε ειδική απόφαση σε όλες τις αντάρτικες μονάδες και καλούσε σε εκδίκηση.

77 χρόνια από τη δολοφονία της Ηλέκτρας Αποστόλου
77 χρόνια από τη δολοφονία της Ηλέκτρας Αποστόλου (Η οδός Ελπίδος στην πλ. Βικτωρίας, όπου στην Κατοχή βρισκόταν το ξενοδοχείο «Κρυστάλ», άντρο της Ασφάλειας. Εδώ δολοφονήθηκε η Ηλέκτρα)

Στην Αθήνα, ο ΕΛΑΣ πήρε εκδίκηση με δεκάδες δωσίλογους που βρέθηκαν σκοτωμένοι στους δρόμους. Στο πτώμα του καθενός υπήρχε καρφιτσωμένη μια ταινία με την επιγραφή: Ηλέκτρα 1, 2, 3… που έδειχνε με πόσους πλήρωσε ο εχθρός.

Στο όνομά της, πολλές γυναίκες στρατολογούνται στο Κόμμα, ενώ ο Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας όρισε το παράσημο «Ηλέκτρα» σαν την πιο έξοχη τιμητική διάκριση γυναικείου ηρωισμού.

Χιλιάδες κομμουνιστές και κομμουνίστριες κράτησαν ψηλά τη σημαία των ιδανικών του ΚΚΕ και με τεράστιο προσωπικό κόστος αρνήθηκαν να το αποκηρύξουν.

Eκαναν το καθήκον τους στον αγώνα για τη νέα κοινωνία, τον σοσιαλισμό – κομμουνισμό.

Στην Ηλέκτρα και σε όλους αυτούς, ορκιζόμαστε σήμερα ότι θα προσπαθήσουμε να μοιάσουμε, κόντρα στις σύγχρονες δυσκολίες και απαιτήσεις του αγώνα.

Σημείωση:

[1]. Στίχος από το ποίημα «Ηλέκτρα» του Γιάννη Ρίτσου.

Πηγή: Οδηγητής

(Visited 531 times, 1 visits today)