Print Friendly, PDF & Email

Ο ρόλος της Κίνας στο ιμπεριαλιστικό σύστημα – Επίλογος

Η συμμαχία της Κίνας με «αναπτυσσόμενες» οικονομίες – Το δήθεν αναπόφευκτο «άνοιγμα» στην παγκόσμια αγορά

Συνέχεια από το 3ο Μέρος

Συνεργασία BRIC για αλλαγή συσχετισμών στις Διεθνείς Ενώσεις

Τα τελευταία χρόνια η Κίνα αναπτύσσει συντονισμό και συνεργασία με κράτη που διεκδικούν αναβάθμιση της διεθνούς θέσης τους (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία και Κίνα), τη γνωστή ως BRIC, αλλά και συνεργασία-συμμαχία σε περιφερειακές ενώσεις, όπως είναι η Οργάνωση Συνεργασίας της Σαγκάης (μαζί με τη Ρωσία και τις κεντροασιατικές πρώην σοβιετικές Δημοκρατίες).

Μπορούν αυτές οι συνεργασίες και συμμαχίες να θεωρηθεί ότι χτυπούν το «μονοπολικό κόσμο» των ΗΠΑ;

Ο ρόλος της Κίνας στο ιμπεριαλιστικό σύστημα - Επίλογος

Καταρχήν πρέπει να διευκρινίσουμε πως «μονοπολικός κόσμος» δεν υπάρχει ούτε και ποτέ υπήρξε.

Πάντα υπήρχε κλιμάκωση μέσα στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα, με τις ΗΠΑ να καταλαμβάνουν κορυφαία θέση στην αμέσως μεταπολεμική περίοδο και να ηγούνται της πάλης με το σοσιαλισμό, όπου ηγετικό ρόλο είχε η ΕΣΣΔ.

Η πάλη μεταξύ ΝΑΤΟ – ΟΟΣΑ και Συμφώνου της Βαρσοβίας – Συμβουλίου Οικονομικής Αλληλοβοήθειας (ΣΟΑ) ήταν πάλη ταξική.

Μετά την ανατροπή της σοβιετικής εξουσίας και τη διάλυση της ΕΣΣΔ έγιναν πιο έντονοι οι ενδοϊμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί, στους οποίους οι ΗΠΑ, εξαιτίας της ισχύος τους, έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο.

Ταυτόχρονα, εξαιτίας της ανισόμετρης καπιταλιστικής ανάπτυξης, νέες αναδυόμενες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις εμφανίζονται δίπλα στις ΗΠΑ, την ΕΕ και την Ιαπωνία, επιδιώκοντας να αποσπάσουν μερίδια από τις πρώτες ύλες, τους δρόμους περάσματός τους και τις αγορές.

Αυτό παρουσιάζεται στις μέρες μας από τα αστικά ΜΜΕ και αναλυτές ως ο «πολυ-πολικός κόσμος» και ως το τέλος του «μονοπολικού κόσμου».

Η ανισομετρία σε περίοδο εκδήλωσης οικονομικής κρίσης επιταχύνει ανακατατάξεις στο συσχετισμό των καπιταλιστικών δυνάμεων, αλλά αυτές δεν κάνουν τον κόσμο μας ούτε πιο ασφαλή ούτε πιο ειρηνικό.

Όσο δεν επιλύεται σε εθνικό, περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο η αντίθεση κεφαλαίου – εργασίας, όσο στη βάση των ανερχόμενων δυνάμεων βρίσκεται η «δίψα» του κεφαλαίου για νέες αγορές και πρώτες ύλες, δε θα έχουμε αλλαγές σε ριζοσπαστική κατεύθυνση.

Τα κράτη που κερδίζουν έδαφος στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα δεν μπορούν να παίξουν το ρόλο που έπαιζε στο παρελθόν η ΕΣΣΔ, γιατί κινούνται από το κίνητρο του πρόσθετου κέρδους για τα δικά τους μονοπώλια.

Αυτό ισχύει και για την Κίνα και δεν μπορεί να αναιρεθεί επειδή χρησιμοποιείται η κόκκινη σημαία και ο κομμουνιστικός τίτλος του κόμματος.

Επίσης, όταν εστιάζουμε στη συνεργασία μεταξύ των χωρών του BRIC ή της «Οργάνωσης Συνεργασίας της Σαγκάης» ή του συντονισμού που έχουν πετύχει τα ΥΠΕΞ Κίνας, Ινδίας, Ρωσίας, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως αυτή είναι η μια μόνο πλευρά της ιμπεριαλιστικής πραγματικότητας.

Πίσω από αυτή υπάρχει και η πλευρά του σκληρού ανταγωνισμού και των αντιθέσεων ανάμεσα σ’ αυτές τις δυνάμεις, π.χ. μεταξύ Ρωσίας και Κίνας για την ενέργεια στην Κεντρική Ασία ή τις κινεζικές βλέψεις προς τη ρωσική Άπω Ανατολή κ.ά.

Ινδία

Το ίδιο ισχύει και για τις σχέσεις της Κίνας με την Ινδία, όπου εκτός της εκκρεμότητας του άλυτου συνοριακού ζητήματος (π.χ. τον Αύγουστο του 2010 η Ινδία έστειλε δύο μεραρχίες στο κρατίδιο Αρουνατσάλ-Πραντές για να ενισχύσει τα σύνορά της με την Κίνα), υπάρχει κι ο σκληρός ανταγωνισμός για την ηγεμονία στην περιοχή της Ανατολικής Ασίας.

Είναι χαρακτηριστικό πως, όπως έγινε γνωστό, το Υπουργείο Άμυνας της Ινδίας πραγματοποίησε τόσο το 2009, όσο και το 2010 αλλεπάλληλες συνεδριάσεις για να εξετάσει το ζήτημα του εκσυγχρονισμού των κινεζικών ενόπλων δυνάμεων, θέτοντας ανάλογους στόχους για τις ένοπλες δυνάμεις της Ινδίας.

Και στα κράτη της Λατινικής Αμερικής με ηγετικό ρόλο της Βραζιλίας[1] αναπτύσσεται η τάση διαφοροποίησης των σχέσεών τους με τις ΗΠΑ, γι’ αυτό επιδιώκεται ενίσχυση των σχέσεών τους με Κίνα, Ρωσία, Ινδία, αλλά και ΕΕ.

Η πλευρά των ανταγωνισμών και της συνεργασίας συνυπάρχει στον ιμπεριαλιστικό κόσμο, όπου η αλληλεξάρτηση και η σύναψη συμμαχιών συμβαδίζει με τον ανταγωνισμό και τους αντιάξονες.

Ταυτόχρονα, όσοι θεωρούν πως η Κίνα αποτελεί «κυματοθραύστη» της «μονοπολικότητας» των ΗΠΑ, παραλείπουν το γεγονός πως η Κίνα το 2001 στήριξε δημόσια το λεγόμενο «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας» και το ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας 1373/2001, που θεσμοθετεί την ιμπεριαλιστική επιθετικότητα με πρόσχημα την «τρομοκρατία».

Εννοείται πως σε εντελώς διαφορετική κατεύθυνση κινήθηκε το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα, όταν στη Διεθνή Συνάντηση των Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων το 2002 (παρουσία 62 ΚΚ) σημείωνε πως:

«Τα γεγονότα της 11ης Σεπτέμβρη αποτέλεσαν το άλλοθι για την εξαπόλυση μιας άνευ προηγουμένου επίθεσης κατά των ελευθεριών και των δικαιωμάτων των λαών με το πρόσχημα του πολέμου κατά της τρομοκρατίας.

Οι ιμπεριαλιστές ονομάζουν τρομοκρατικό κάθε κίνημα αντίστασης που αγωνίζεται κατά της καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης και των αντιλαϊκών αποφάσεων που παίρνονται από διεθνείς οργανισμούς (ΔΝΤ, Παγκόσμια Τράπεζα, ΠΟΕ, ΕΕ κλπ.),

αντιιμπεριαλιστικά κινήματα που αγωνίζονται κατά των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων και πολέμων και κατά του ΝΑΤΟ, καθώς και κάθε κοινωνικό και εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα καθώς και αγώνες ενάντια σε δικτατορικά και φασιστικά καθεστώτα».

Ο ρόλος της Κίνας στο ιμπεριαλιστικό σύστημα – Η συμμαχία με τις «αναπτυσσόμενες» οικονομίες

Ο ρόλος της Κίνας στο ιμπεριαλιστικό σύστημα - Επίλογος
Ο ρόλος της Κίνας στο ιμπεριαλιστικό σύστημα

Στις 10 Ιούλη του 1986 η Κίνα εξέφρασε επίσημα τη θέλησή της να ενταχθεί στην GATT (Γενική Συμφωνία Δασμών και Εμπορίου) και στις 11 Δεκέμβρη 2001 έγινε το 143ο μέλος του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ), που αποτέλεσε τη μετεξέλιξη της GATT.

Μέσα στον ΠΟΕ η Κίνα αναδεικνύει δευτερεύουσες αντιθέσεις που υπάρχουν στο παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό σύστημα.

Στην εισήγησή του στο 16ο Συνέδριο του ΚΚ Κίνας ο Ζιανγκ Ζεμίν έκανε λόγο για:

«Διαφορές στην ανάπτυξη Νότου και Βορρά και πίεση οικονομικής, επιστημονικο-τεχνικής και άλλης υπεροχής από τις ανεπτυγμένες χώρες».

Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις[2] η Κίνα σταθερά επιδιώκει να εμφανίζεται ως εκπρόσωπος και ηγέτης των αναπτυσσόμενων χωρών.

Παρά τη διεθνή αναβάθμιση της Κίνας στον οικονομικό τομέα, η ηγεσία της Κίνας επιμένει να παρουσιάζει τη χώρα ως μια «αναπτυσσόμενη χώρα».

Ο ισχυρισμός αυτός στηρίζεται σε τρία επιχειρήματα:

α) Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Κίνας για το 2008 ήταν μόλις 3,300 δολάρια, δηλαδή η Κίνα είναι μόλις στην 104η θέση στον κόσμο.

β) Μέσα στο 1,3 δισεκατομμύρια πληθυσμό της Κίνας υπάρχουν πάνω από 700 εκατομμύρια αγρότες.

γ) Η βιομηχανία, η γεωργία και ο τομέας των υπηρεσιών της Κίνας έχουν αντίστοιχα μερίδια στο ΑΕΠ 49%, 11% και 40%, ενώ σε άλλες χώρες με μεγαλύτερο βαθμό καπιταλιστικής ανάπτυξης, η βιομηχανία κι η γεωργία έχουν ακόμη μικρότερα ποσοστά, υπέρ των υπηρεσιών.

Η αύξηση του ΑΕΠ το 2009 ήταν κατά 9,5% στη βιομηχανία, 8,4% στις υπηρεσίες και μόνο 4,2% στη γεωργία.

Ο ρόλος της Κίνας στο ιμπεριαλιστικό σύστημα - Επίλογος

Η κατάταξη του ΟΗΕ και του ΟΟΣΑ είναι προβληματική και δεν αποδίδει την πραγματικότητα της Κίνας, όπως δεν την αποδίδει και ο χαρακτηρισμός της ως «αναπτυσσόμενης» από την ίδια την ηγεσία της Κίνας.

Τα παραπάνω φαινόμενα «αναπτυσσόμενης» καπιταλιστικής οικονομίας οφείλονταν στη βαθιά ανισομετρία μεταξύ του ανατολικού και δυτικού τμήματός της.

Μια ακριβέστερη απεικόνιση θα έδιναν τα ανάλογα στοιχεία για το ανατολικό τμήμα της.[3]

Και βέβαια για το αναπτυγμένο ανατολικό τμήμα ισχύει ό,τι για τον καπιταλισμό: η συγκέντρωση των μέσων παραγωγής σε λίγα χέρια και η αύξηση της κοινωνικής ανισότητας.

Και από αυτή την άποψη η συμμαχία της Κίνας με άλλες αντίστοιχες δυνάμεις (π.χ. Ινδία) στα μεγέθη της καπιταλιστικής ανισομετρίας δεν τις φέρνουν στην ίδια θέση με πολύ πιο καθυστερημένες κοινωνίες, όπως της Αφρικής ή της Ασίας.

Όμως στο όνομα της «καθυστέρησης» διαμορφώνονται «πατριωτικά οράματα», με τα οποία γίνεται προσπάθεια να εγκλωβιστεί το εργατικό κίνημα, τα ΚΚ, άλλες ριζοσπαστικές δυνάμεις, που καλούνται να ξεχάσουν προς το παρόν την ταξική πάλη και την ανάγκη οικοδόμησης μιας άλλης κοινωνίας και ν’ αφοσιωθούν στο έργο της «ενίσχυσης της διεθνούς θέσης της χώρας» τους.

Συχνά η επιδίωξη για «εθνική ανάπτυξη» συνδυάζεται και μ’ έναν επιλεκτικό «αντιιμπεριαλισμό», που επικεντρώνεται μόνο ενάντια στις ΗΠΑ, οι οποίες χαρακτηρίζονται «αυτοκρατορία» και ίσως και ενάντια σε κάποια από τα ισχυρά κράτη της Δυτικής Ευρώπης.

Σε αυτή την κατεύθυνση κινείται και η θεωρία του λεγόμενου «χρυσού δισεκατομμυρίου» (των 30 περισσότερο «ανεπτυγμένων χωρών» που ανήκουν στον ΟΟΣΑ), που προβάλλει ως βασικό κριτήριο διαχωρισμού την κατά κεφαλή κατανάλωση των διάφορων αγαθών ανά χώρα.

Την ίδια ώρα, αυτοί που εστιάζουν τόσο πολύ στο διαχωρισμό σε αναπτυγμένες κι αναπτυσσόμενες χώρες, ξεχνούν πως και στις πιο πλούσιες σήμερα καπιταλιστικές χώρες, όπως οι ΗΠΑ, είναι έκδηλα τα φαινόμενα της μαζικής φτώχειας κι εξαθλίωσης λαϊκών στρωμάτων.

Όπως και στις πιο φτωχές υπάρχουν φαινόμενα τεράστιου πλουτισμού, ίσως και πιο απροκάλυπτου απ’ ό,τι στις λεγόμενες αναπτυγμένες χώρες.

ΗΠΑ - Κίνα
Ο ρόλος της Κίνας στο ιμπεριαλιστικό σύστημα

Γιατί ισχύει η ανάλυση του Μαρξ, πως:

«Οσο πιο παραγωγική είναι μια χώρα σε σύγκριση με μια άλλη στην παγκόσμια αγορά, τόσο πιο ψηλοί είναι οι μισθοί εργασίας σε αυτήν, συγκρινόμενοι με τους μισθούς των άλλων χωρών.

Στην Αγγλία είναι υψηλότερος όχι μόνο ο ονομαστικός, αλλά και ο πραγματικός μισθός εργασίας απ’ ό,τι στην ηπειρωτική Ευρώπη. Ο εργάτης τρώει περισσότερο κρέας, ικανοποιεί περισσότερες ανάγκες…

Όμως, ο μισθός εργασίας στην Αγγλία είναι υψηλότερος όχι στον ίδιο βαθμό, στον οποίο η παραγωγικότητα των Άγγλων εργατών ξεπερνάει την παραγωγικότητα των εργατών των άλλων χωρών».[4]

Αν λοιπόν οι κομμουνιστικές δυνάμεις παραιτηθούν από το σύνθημα της προλεταριακής διεθνιστικής αλληλεγγύης και προσχωρήσουν στην ιδέα του διαχωρισμού του κόσμου σε «Βορρά-Νότο» ή του «χρυσού δισεκατομμυρίου»,

θα πέσουν εύκολα στην παγίδα της «ενότητας» με το λεγόμενο «εθνικά προσανατολισμένο κεφάλαιο», δηλαδή με την αστική τάξη της χώρας τους (ή με τμήμα της), που αποζητά μια καλύτερη θέση στο παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα για τον εαυτό της.

Τότε, ως κομμουνιστές, θα έχουν συνειδητά ή ασυνείδητα αναθεωρήσει τη βασική λενινιστική θέση για τον «ιμπεριαλισμό, ανώτατο στάδιο του καπιταλισμού», που αφορά ολόκληρη την αντιδραστική εποχή του καπιταλισμού, επομένως και κάθε καπιταλιστική κοινωνία, με περισσότερη ή λιγότερη δύναμη στην παγκόσμια αγορά.

Να γιατί η στάση της Κίνας και στο συγκεκριμένο θέμα, όπου επιδιώκει να εμφανιστεί ως «ηγέτης» των «αναπτυσσόμενων» χωρών, συμβάλλει στον αποπροσανατολισμό και στη διαμόρφωση συγχύσεων στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα, αφού επικεφαλής αυτής της προσπάθειας εμφανίζεται μια μεγάλη χώρα που κυβερνά ένα κόμμα που φέρει τον τίτλο «κομμουνιστικό».

Ο ρόλος της Κίνας στο ιμπεριαλιστικό σύστημα – Το δήθεν αναπόφευκτο «άνοιγμα» στην παγκόσμια αγορά

Κίνα
Από το ΚΚ Κίνας, αλλά και από άλλες δυνάμεις, η σταδιακή ενίσχυση των καπιταλιστικών σχέσεων προβλήθηκε ως συμμετοχή στην παγκοσμιοποίηση:

«Στον όλο και περισσότερο παγκοσμιοποιημένο κόσμο σήμερα, η Κίνα δεν μπορεί να αναπτυχθεί απομονωμένη από τον κόσμο και, αφετέρου, ο κόσμος δεν μπορεί να αγνοήσει την Κίνα στη διαδικασία επίτευξης ευημερίας».[5]

Αλλά η «παγκόσμια αγορά» δεν είναι ουδέτερη, μια αγορά στην οποία αμοιβαία ανταλλάσσονται προϊόντα της καπιταλιστικής με εκείνα της σοσιαλιστικής παραγωγής.

Το φαινόμενο της λεγόμενης «παγκοσμιοποίησης», στο όνομα της οποίας δέχεται επίθεση το σημερινό επίπεδο μισθών στον αναπτυγμένο καπιταλισμό, δεν είναι καινούργιο.

Ήδη στο «Κομμουνιστικό Μανιφέστο» γίνεται αναφορά στην «παγκόσμια αγορά»:

«Με την εκμετάλλευση της παγκόσμιας αγοράς, η αστική τάξη διαμορφώνει κοσμοπολιτικά την παραγωγή και την κατανάλωση όλων των χωρών.

Προς μεγάλη λύπη των αντιδραστικών αφαίρεσε το εθνικό έδαφος κάτω από τα πόδια της βιομηχανίας. Εκμηδενίστηκαν κι εξακολουθούν καθημερινά να εκμηδενίζονται οι παμπάλαιες εθνικές βιομηχανίες.

Εκτοπίζονται από νέες βιομηχανίες που η εισαγωγή τους γίνεται ζωτικό ζήτημα για όλα τα πολιτισμένα έθνη, από βιομηχανίες που δεν επεξεργάζονται πια ντόπιες πρώτες ύλες που βρίσκονται στις πιο απομακρυσμένες ζώνες και που τα προϊόντα τους δεν καταναλώνονται μονάχα στην ίδια τη χώρα, αλλά ταυτόχρονα σε όλα τα μέρη του κόσμου.

Στη θέση των παλιών αναγκών, που ικανοποιούνταν από τα εθνικά προϊόντα, μπαίνουν καινούριες ανάγκες, που για να ικανοποιηθούν απαιτούν προϊόντα των πιο απομακρυσμένων χωρών και κλιμάτων.

Στη θέση της παλιάς τοπικής και εθνικής αυτάρκειας και αποκλειστικότητας, μπαίνει μια ολόπλευρη συναλλαγή, μια ολόπλευρη αλληλεξάρτηση των εθνών. Κι αυτό που γίνεται στην υλική παραγωγή γίνεται και στην πνευματική παραγωγή.

Τα πνευματικά προϊόντα των ξεχωριστών εθνών γίνονται κοινό χτήμα. Η εθνική μονομέρεια και ο εθνικός περιορισμός γίνονται όλο και πιο αδύνατα και από τις πολλές εθνικές και τοπικές φιλολογίες διαμορφώνεται μια παγκόσμια φιλολογία».[6]

Ο ρόλος της Κίνας στο ιμπεριαλιστικό σύστημα - Επίλογος

Μπορεί η «συμμετοχή της Κίνας» στη διεθνή αγορά να θεωρηθεί ως μια αναγκαστική ανταλλαγή εμπορευμάτων διαφορετικών οικονομιών που επιβάλλεται από το διεθνή συσχετισμό;

Όχι, γιατί πάνω απ’ όλα πρόκειται για εξαγωγή κεφαλαίου, συσσωρευμένου στην Κίνα με καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής.

Γι’ αυτό δεν μπορεί να γίνει σύγκριση με τις εμπορικές συναλλαγές της ΕΣΣΔ με καπιταλιστικές οικονομίες.

Είναι γνωστό πως η σοσιαλιστική οικοδόμηση στην ΕΣΣΔ στηρίχτηκε πρώτα απ’ όλα στην κοινωνικοποίηση των συγκεντρωμένων μέσων παραγωγής, στον κεντρικό σχεδιασμό και σε ανάλογα μέτρα οικονομικής φύσης στις διεθνείς οικονομικές σχέσεις, όπως ήταν το κρατικό μονοπώλιο του εξωτερικού εμπορίου, που καθιερώθηκε τον Απρίλη του 1918.

Ακόμη και στις συνθήκες της ΝΕΠ (τις οποίες κάποιοι αρέσκονται να επικαλούνται όταν αναφέρονται στη σημερινή Κίνα) το κρατικό μονοπώλιο απέκτησε μια ακόμη μεγαλύτερη σημασία ως ανάχωμα απέναντι στις αυξανόμενες καπιταλιστικές τάσεις.

Ο Λένιν, στην αντιπαράθεσή του με τον Μπουχάριν, υπερασπίστηκε τη σημασία του μονοπωλίου στο εξωτερικό εμπόριο.

Και ο Στάλιν στην πορεία σημείωνε την ανάγκη:

«Να σχεδιασθεί η οικονομία έτσι ώστε να εξασφαλισθεί η αυτοτέλεια της λαϊκής οικονομίας, ώστε η οικονομία μας να μην μετατραπεί σε εξάρτημα των καπιταλιστικών χωρών. Είναι στο χέρι μας, να μην γίνουμε εξάρτημα της καπιταλιστικής οικονομίας».[7]

Ο Στάλιν, στο κλείσιμό του στην 7η Ολομέλεια της Εκτελεστικής Επιτροπής της Κομμουνιστικής Διεθνούς στις 13 Δεκέμβρη του 1926, καταρρίπτει το μύθο πως η ΕΣΣΔ είναι «εξαρτημένη» από την παγκόσμια καπιταλιστική αγορά επειδή έχει οικονομικές σχέσεις με καπιταλιστικές χώρες.

Ο ρόλος της Κίνας στο ιμπεριαλιστικό σύστημα - Επίλογος

Σημειώνει την αλληλεξάρτηση που υπάρχει σ’ αυτές τις σχέσεις και τονίζει πως είναι άλλο πράγμα αυτού του είδους η αλληλεξάρτηση κι άλλο η ενσωμάτωση (διασύνδεση) της οικονομίας της χώρας στα πλαίσια της παγκόσμιας καπιταλιστικής οικονομίας.[8]

Δηλαδή η μη ενσωμάτωση προϋπέθετε τον κεντρικό σχεδιασμό, το κρατικό μονοπώλιο στο εξωτερικό εμπόριο και το τραπεζικό σύστημα και την κοινωνικοποίηση των βιομηχανιών.

Η πραγματικότητα της Κίνας είναι τελείως διαφορετική εκείνης της ΕΣΣΔ επί ΝΕΠ.

Στην Κίνα:

α) Δεν υπάρχει μονοπώλιο στο εξωτερικό εμπόριο. Χιλιάδες ξένες εταιρίες που δραστηριοποιούνται στην Κίνα καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος των κινεζικών εξαγωγών, που βέβαια εξαρτώνται από τους δικούς τους σχεδιασμούς, στη βάση της κερδοφορίας τους κι όχι βέβαια από μια κεντρικά σχεδιασμένη οικονομία.

β) Δρουν 440 ξένες ιδιωτικές τράπεζες, οι οποίες κι έχουν αποκτήσει τουλάχιστον ένα 10% των μετοχών των κρατικών κινεζικών τραπεζών και από το 2005 αναπτύσσονται και οι ντόπιες ιδιωτικές τράπεζες.

γ) Σημαντικό κομμάτι της βιομηχανίας είναι ιδιωτικό και αποκρατικοποιημένο (μετοχικές εταιρίες), ενώ υπολογίζεται ότι ο ιδιωτικός τομέας παράγει το 70% του ΑΕΠ.

δ) Η ντόπια νομοθεσία, ιδιαίτερα στον οικονομικό κι εμπορικό τομέα, είναι πλήρως εναρμονισμένη, χάρη και στα εργαλεία του ΠΟΕ, στις νόρμες της παγκόσμιας καπιταλιστικής οικονομίας.

Ο ρόλος της Κίνας στο ιμπεριαλιστικό σύστημα – Επίλογος

Συνοψίζοντας, η κυριαρχία των καπιταλιστικών σχέσεων στην Κίνα, που είναι σήμερα γεγονός, αργά ή γρήγορα θα επιφέρει μεγαλύτερη εναρμόνιση και στο πολιτικό της σύστημα, στην κυρίαρχη ιδεολογία, στο σύνολο των στοιχείων του εποικοδομήματος, που ο καπιταλιστικός τους χαρακτήρας θα εκφραστεί και στους συμβολισμούς τους.

Ο ρόλος της Κίνας στο ιμπεριαλιστικό σύστημα - Επίλογος

Σημειώσεις:

[1]. Μετά την εκλογή του ακροδεξιού Μπολσονάρο, η Βραζιλία σήμερα προσπαθεί να προσεγγίσει τις ΗΠΑ. Μάλιστα ο Πρόεδρος Τραμπ δήλωσε πρόσφατα ότι σκέφτεται να προτείνει την ένταξη της Βραζιλίας στο ΝΑΤΟ.
[2]. Α. Λουκίν: «Το κινέζικο «όραμα» και το μέλλον της Ρωσίας».
[3]. Πάνω από το 80% του πληθυσμού ζει στις ανατολικές περιοχές που καταλαμβάνουν περίπου το 10% των εδαφών της Κίνας. Πηγή: Ρωσική ιστοσελίδα για γεωγραφία: «Περιγραφή της Κίνας».
[4]. Καρλ Μαρξ: «Θεωρίες για την υπεραξία», Μέρος 2ο, εκδ. «Σύγχρονη Εποχή», σελ. 13.
[5]. Ιστοσελίδα της κινεζικής πρεσβείας στην Αθήνα.
[6]. Καρλ Μαρξ – Φρίντριχ Ένγκελς: «Κομμουνιστικό Μανιφέστο», εκδ. «Σύγχρονη Εποχή», σελ.29-30.
[7]. Από το άρθρο του Ι. Β. Στάλιν: «Η συζήτηση για το εγχειρίδιο Πολιτικής Οικονομίας» (Γενάρης 1941), στο Ρίτσαρντ Κοσολάποφ: «Ο λόγος στο σ. Στάλιν», «Συζήτηση για το εγχειρίδιο Πολιτικής Οικονομίας», 29 Γενάρη 1941, εκδ. «Παλέια», Μόσχα, 1995, σελ. 161-168.
[8]. Ι. Β. Στάλιν: «Κλείσιμό του στην 7η Ολομέλεια της Εκτελεστικής Επιτροπής της Κομμουνιστικής Διεθνούς», «Άπαντα», τ.9, σελ. 132-136.

Ελισαίος Βαγενάς
υπεύθυνος του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων της ΚΕ του ΚΚΕ

Δημοσιεύτηκε στο 6ο τεύχος της ΚΟΜΕΠ του 2010

(Visited 349 times, 1 visits today)